بهترین روش تکثیر زنجبیل در ایران

روش تکثیر زنجبیل پس از شیوع کرونا، زنجبیل به یکی از محبوب ترین گیاهان دارویی تبدیل شد. و به دلیل افزایش شدید قیمت آن در ایران، بسیاری از مردم به فکر کاشت زنجبیل در منزل یا باغچه کوچک خود یا تکثیر زنجبیل در گلخانه ها و مزارع ایران افتادند.

گیاه زنجبیل یکی از ادویه‌های مهم است که در مناطق مختلف دنیا خصوصاً مناطق گرمسیری کشت می‌شود.
این ادویه از محصولات صادراتی مهم کشورهایی مثل چین، تایلند، کاستاریکا، برزیل و نیجریه است. که عمده صادرات زنجبیل این کشورها به کشور آمریکا است. کشاورزان کشور ایران نیز باتوجه‌ به آب‌وهوایی که دارد. به کشت زنجبیل می‌پردازند. و این ادویه را به صورت‌های مختلف از جمله به‌صورت تروتازه و به‌صورت خشک و پودر شده عرضه می‌شود.

خواص پودر زنجبیل
زنجبیل یکی از گیاهان خانواده Zingiberaceae است. که نام علمی آن Roscoe officinale Zingiber است. و خواص ادویه‌ای و دارویی دارد. در زبان فارسی و در ایران آن را زنجبیل، زنجفیل، شنگفیر و ژنگویر می‌نامند.

از جمله خواص زنجبیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تسریع در هضم غذا
بالا بردن ایمنی بدن
تعدیل علائم PMS
کمک به کاهش درد
کمک به کاهش وزن
سلامت پوست
و … ده ها خاصیت در حال مطالعه

هرچند زنجبیل یک گیاه علفی چندساله است، اما برای بهره‌مندی از ساقه زیرزمینی این گیاه که ریزوم نامیده می‌شود، آن را به‌صورت یک‌ساله می‌کارند.
این ساقه‌های زیرزمینی ریشه‌های فرعی همچون فیبر تولید می‌کنند. که به‌صورت دسته‌هایی روی ریزوم قرار دارند. و متراکم در خاک هستند. روی این ریزوم‌ها اندام‌های فوقانی همچون ساقه ایجاد می‌شود. که تقریباً ۵۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر ارتفاع دارند. و برگ‌های زنجبیل که به شکل کشیده و نیزه است. این برگ‌ها به شکل متناوب و صاف رشد می‌کنند و اندازه‌ای تا ۲۵ سانتی‌متر دارند.

زنجبیل معمولاً در مناطق گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و استوایی کشت می‌شود. تا در فصول سرد سال ریشه این گیاه آسیب نبیند.

بهترین فصل برای کشت زنجبیل، فصل بهار است.

مزرعه زنجبیل خارج از ایران
دمای مناسب کشت این گیاه بین ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبتاً بالا است و در دمای کمتر یا بیشتر از این محدوده دمایی راندمان محصول آن پایین می‌آید. هرچند شرایط رشد ایده‌آل زنجبیل در شرایط آفتابی است، اما می‌توان آن را در زیر سایه درختان یا سایه‌بان نیز کشت کرد.

زنجبیل در کجای ایران کشت می شود؟
ازآنجاکه کشور ما نیز یک منطقه نسبتاً گرمسیری است، محیط مناسبی برای کشت و تکثیر زنجبیل محسوب می‌شود. برای کشت زنجبیل در ایران ابتدا باید زمین کشاورزی موردنظر را به عمق ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر شخم زد ردیف‌های موازی که به آن کرت گفته می‌شود در زمین شخم‌خورده ایجاد کرد. پهنای این کرت‌ها معمولاً بین ۶۰ الی ۱۸۰ سانتیمتر است و فاصله کرت‌ها از یکدیگر ۴۵ الی ۹۰ سانتیمتر است. در برخی نقاط ایران گیاه زنجبیل را به‌صورت گلخانه‌ای نیز تکثیر می‌کنند. در برخی موارد هم روش کشت و تکثیر زنجبیل به شکل ترکیبی در باغ زیر پای درختان و در مزارع لوبیا است.

کود مناسب زنجبیل
بهترین روش کوددهی به گیاه زنجبیل روش تجزیه کود با آب و خاک است. برای آبیاری گیاه زنجبیل هم در شرایط بی‌آبی و پایین بودن بارندگی هر ۵ تا ۷ روز اقدام کرد و در شرایط نرمال باید میزان رطوبت خاک، تعرق و تبخیر را محاسبه کرد و بعد آبیاری کرد.

برداشت زنجبیل در ایران
برداشت محصول زنجبیل در ایران از اواخر پاییز تا اواسط بهار صورت می‌گیرد که هرچه زودتر محصول زنجبیل را برداشت کنند، محصول باکیفیت‌تر خواهد بود. زمان برداشت محصول زنجبیل معمولاً بنا به شرایط آب‌وهوایی و نوع مصرف آن محصول، بین ۵ تا ۱۰ ماه پس از کشت است. برداشت زنجبیل برای مصرف به شکل تروتازه معمولاً ۷ ماه پس از کشت و برای مصرف خشک و پودری، هنگام گل‌دهی گیاه زنجبیل است. معمولاً پیش از برداشت محصول زنجبیل زمین را آبیاری می‌کنند و با استفاده از بیلچه اقدام به برداشت محصول می‌کنند.

روش کاشت زنجبیل در گلدان
اگر قصد کشت تجاری زنجبیل را ندارید و صبر و حوصله کافی برای به نتیجه رسیدن کاشت زنجبیل را دارید،

می توانید یک تکه زنجبیل کوچک (به اندازه انگشت شست خود یا کمی بزرگتر) خریداری کنید.سعی کنید ریشه های سفت و رنگ روشن زنجبیل با جوانه های کوچک ناهموار در نوک را انتخاب کنید.

زنجبیل ارگانیک برای کاشت در گلدان بهتر است، زیرا زنجبیل در فروشگاه های مواد غذایی معمولی با مواد شیمیایی درمان می شود که از جوانه زدن آنها جلوگیری می کند.

یک گلدان عمیق با سوراخ زهکشی در ته آن آماده کنید. به خاطر داشته باشید که تکه زنجبیل کوچکی که انتخاب کنید ممکن است در زمان رسیدن به یک گیاه ۹۱ سانتی متری تبدیل شود، بنابراین یک ظرف بزرگ را انتخاب کنید.

گلدان را با یک خاک گلدان شل، غنی و با زهکشی خوب پر کنید. ریشه زنجبیل را چند ساعت یا یک شب در یک کاسه آب گرم خیس کنید. سپس ریشه زنجبیل را با جوانه رو به بالا بکارید و ریشه را با ۲.۵-۵ سانتی متر خاک بپوشانید و سپس به آرامی آبیاری کنید.

کلام آخر
در این مقاله ضمن معرفی گیاه زنجبیل، اطلاعاتی درمورد مناطق مناسب کشت زنجبیل ارائه شد. در ادامه به طرز کشت این گیاه، خصوصاً طرز تکثیر آن در ایران پرداختیم. روش آبیاری مناسب و روش کوددهی مناسب زنجبیل در ایران را به شما آموختیم. همچنین روش برداشت و زمان برداشت این محصول را نیز در ایران مورد بررسی قرار دادیم.