کاشت درخت زیتون

مقدمه ای بر کاشت درخت زیتون:
نام زیتون از نظر من، با یونان و روم و باستان گره خورده است و هر زمان که زیتون و یا درخت آن را ببینم، یاد تاج هایی که از شاخه این درخت ساخته شده اند، می افتم. اما خب در ایران، قضیه اندکی متفاوت است. زیتون برای ما، یادآور رودبار و منجیل و جاده شمال است و خب به طبع، هزاران خاطره را برای هر کسی زنده می کند. اما آیا تا به حال، به فکر کاشت درخت زیتون، افتاده اید؟

هیچ می دانستید که پرورش این درخت در باغچه و در گلدانی در آپارتمان نیز ممکن است؟ کنجکاوید بدانید چطور و چگونه؟ ما در این مقاله، از صفر تا صد کاشت این درخت را برای شما شرح داده ایم، پس تا انتها همرا ما باشید!

آشنایی با کاشت درخت زیتون
بیوگرافی درخت زیتون:
اگر بگوییم که کاشت درخت زیتون؛ قدمتی به درازای تاریخ دارد، دروغ نگفته ایم. هرچند که منشا کاشت این درخت و استفاده از محصول آن مشخص نیست، ولی متخصصان، تخمین می زنند که کاشت این محصول، بیشتر از هزاران سال است که در نواحی مختلف، انجام می پذیرد. زیتون آنقدر مهم است که حتی در کتب مقدس اکثر ادیان نیز ذکر شده و به عنوان نمادی برای صلح و دوستی، شناخته شده است.

خاستگاه زیتون یا همان Olive، کشورهای مدیترانه ای، شمال آفریقا و برخی کشور های آسیای شرقی از مناطق باستانی کاشت درخت زیتون، هستند. امروزه همین کشورهای نامبرده، رتبه اول تولید این محصول در دنیا را به خود اختصاص داده اند؛ اما متاسفانه تولید ایران به قدری نیست که در این فهرست بگنجد.

بیوگرافی نهال زیتون
ویژگی های درخت زیتون:
درخت زیتون، از خانواده زیتونیان است و معمولا ارتفاع آن در بالاترین میزان رشد، بین 10 الی 15 متر است. این درخت همیشه سبز است و بسیاری آن را درختی نامیرا می دانند، چرا که حتی در صورت قطع کردن آن هم مجددا رشد کرده و بعد از چند سال میوه می دهد؛ پس کاشت درخت زیتون، را یک سرمایه گذاری پرسود برای چند نسل می دانند.

درخت زیتون، آفتاب دوست بوده و بیش از هر چیز، به نور مناسب احتیاج دارد. به علاوه، باید در زمان کاشت و پرورش آن، به نقشه زمین، فراهم سازی زمین، شخم مناسب و خاک و غیره نیز توجه ویژه ای نشان داد، تا نتایج مطلوبی به دست آید.

شاید علاقه مند باشی که نهال گردویی با 300 کیلو باردهی در سال بخری!

اونوقت می تونی فقط با کلیک روی عبارت (خرید نهال گردو) لیست 17 رقم نهال گردوی پربار رو مشاهده و جهت تمایل با تماس تلفنی سفارشت رو ثبت کنی!

کاشت درخت زیتون به چه صورت انجام می شود:
برای کاشت زیتون، بیش از هر چیز باید به آب و هوای منطقه کاشت دقت داشته باشید. به طور کلی، هر منطقه ای که آب و هوای مدیترانه ای و یا شبه مدیترانه ای داشته باشد، برای کاشت این درخت مناسب است. جغرافیای محل کاشت، باید زمستان های معتدل داشته و تابستان هایی گرم، خشک و طولانی داشته باشد.

در زمستان، رشد زیتون کاهش یافته و درختان جوان می توانند تا دمای منفی 9 و درختان بالغ تا دمای منفی 12 درجه را تحمل کنند؛ دمای کمتر از این مقدار، باعث آسیب جدی به درخت خواهد شد. به علاوه، توجه کنید که رطوبت نیز اصلا برای سلامت این درخت توصیه نمی شود.

اصول کاشت زیتون
فاصله کاشت درخت زیتون چقدر است و نکات لازم در کاشت زیتون:
ابتدا باید بدانید که برای کاشت نهال زیتون، بهتر است که این نهال ها، حداقل 3 سال عمر داشته باشند و قبل از کاشت در محل اصلی، در محلی دیگر کاشته شده و به خوبی آماده شده باشند. بعد از آن، نهال ها را به محل کاشت اصلی، منتقل می کنند. نهال های خرما را باید در چاله ای با عمق حدود 80 سانتی متر بکاریم.

گفتنی است که فاصله کاشت هر درخت باید بین 4 الی 7 متر باشد و هر ردیف کاشت نیز باید حداقل 5 متر با ردیف دیگر فاصله داشته باشد. با این ترتیب می توان حدود 200 الی 400 اصله درخت در هر هکتار کاشت.

فصل مناسب برای کاشت درخت زیتون:
انتخاب فصل مناسب برای کاشت زیتون، به محیط و اقلیم جغرافیایی محل کاشت بستگی دارد؛ به زبان دیگر، آّب و هوای منطقه، عامل اصلی در تعیین فصل کاشت است.

اگر منطقه ای که در آن زیتون کاشته اید، زمستان معتدل دارد و بارندگی بهاره آن اندک است، نهال را می توانید در پاییز و یا اواخر زمستان بکارید. در غیر این صورت، اگر منطقه کاشت گرم و خشک بود، بهترین زمان برای کاشت، همان زمستان خواهد بود.

فصل کاشت نهال زیتون
آیا کاشت درخت زیتون در باغچه ممکن است؟
از ویژگی های مثبت درخت Olive این است که به راحتی، می توان آن را در باغچه و یا آپارتمان نیز کاشت. تنها شرط مهم برای کاشت زیتون در خانه، آن است که نور به اندازه فراوان به درخت برسد. برای کاشت، استفاده از خاک معمولی هم کفایت می کند؛ زهکشی مناسب را نیز نباید فراموش کرد.

بعد از گذشت حدود یکسال که درخت به رشد افتاد، آن زمان می توان کوددهی را آغاز کرد. در کل پرورش زیتون در باغچه یا آپارتمان، بسیار آسان است.

خاک مناسب برای کاشت درخت زیتون:
به باور متخصصان، درخت زیتون با انواع خاک ها سازگاری دارد ولی اگر بخواهید بهترین محصول را از آن به دست آورید، بهتر است که خاک ایده آلی را برای کاشت، آماده کنید. بهترین خاک برای کاشت نهال زیتون، خاکی است که ترکیبی از شن، لای، و رس داشته باشد. به علاوه، بهتر است که خاک تازه باشد، زهکشی آن مناسب باشد و PH آن بین 6.8 الی 7.5 باشد.

حتی اگر خاک آهکی یا سنگلاخ باشد، میزان بازی یا اسیدی بودن آن زیاد باشد و شوری بیش از حد هم داشته باشد، باز هم کاشت درخت زیتون امکان پذیر می باشد. اما نمی توان انتظار باردهی مطلوب و طول عمر زیادی را از درخت در خاک نامرغوب داشت.

نحوه آبیاری نهال و درخت بالغ زیتون چگونه است؟
درخت زیتون در برابر بی آبی بسیار مقاوم است و به راحتی می توان آن را به صورت دیم پرورش داد. اگر بارندگی منطقه کاشت بیشتر از 700 میلی متر در سال باشد، هیچ نیازی به آبیاری وجود نخواهد داشت. اگر این میزان تا 500 میلی متر کاهش پیدا کرد، بهتر است که آبیاری را نیز به جای آورد.

در مناطقی که بارشی کمتر از این میزان دارند، آبیاری درخت امری ضروری خواهد بود. متخصصان کشاورزی باور دارند که بعد از کاشت درخت زیتون، در چنین مناطقی، هر هکتار حدود 4000 متر مکعب به آبیاری لازم خواهد داشت.

قلمه زدن درخت زیتون چگونه صورت می پذیرد؟
بدون شک بعد از کاشت نهال زیتون و رشد آن به اندازه کافی، بسیاری از باغداران مایل خواهند بود که این درخت را تکثیر کرده و افزایش دهند. برای تکثیر درخت زیتون، می توان از روش های مختلفی استفاده کرد:

قلمه زدن درخت زیتون
قلمه زدن برای تکثیر زیتون:
متداول ترین روش برای تکثیر است که در آن، شاخه ای پربار و جوان را انتخاب کرده، حدود 30 سانتی متر از آن را می برند، سپس آن را در خاک مخصوص قرار داده و به آن، هورمون ریشه زایی اضافه می کنند. قلمه را تا زمان ریشه زدن در همان خاک و به صورت مرطوب، نگه می دارند.

کاشت درخت زیتوت با پیوند زدن:
پایه پیوند، معمولا نهال های بذری هستند، بذر این نوع نهال ها را باید شکست و سپس کاشت. بعد از گذشت سه سال که به خوبی رشد کرد، می توان آن را با یکی از دو روش لوله ای و شکمه ای پیوند زد.

پاجوش زدن جهت ازدیاد زیتون:
معمولا در اطراف درخت و ریشه زیتون، پاجوش هایی از ریشه همان درخت، رشد می کنند. با خارج کردن این پاجوش ها و کاشت آن در خزانه جدید، می توانید به راحتی درخت را تکثیر کنید.

خواباندن برای پرورش زیتون:
در این روش، بدون آنکه شاخه را قطع کنیم، آن را کشیده روی زمین می خوابانیم و روی آن را با خاک می پوشانیم. این شاخه بعد از مدتی ریشه می زند، بعد از آن می توانید شاخه را از درخت جدا کنید.

نحوه کوددهی با کاشت درخت زیتون؛ بهترین کودهای شیمیایی و حیوانی کدامند؟
کوددهی بعد از کاشت نهال زیتون؛ و برای رشد آن، بسیار حائز اهمیت است و در روند رشد، تاثیر مطلوبی خواهد داشت. به علاوه، اگر خاک نیز قوت کافی نداشته باشد، باز هم کوددهی بسیار مهم خواهد بود. اگر درخت در سن رشد باشد، استفاده از کودهایی که بر پایه نیتروژن هستند، بسیار مفید خواهد بود. بهترین زمان برای استفاده از کودهای نیتروژنی، در ماه بهمن و اسفند است.

به علاوه، استفاده از کودهای فسفری و پتاسیمی نیز برای قوت دادن به خاک و افزایش مقاومت ریشه، توصیه می شود. توجه داشته باشید که کوددهی به هیچ وجه نباید در نزدیکی تنه درخت صورت بگیرد. بهترین زمان برای کوددهی با این کودها نیز از اواخر تیر تا اواخر مرداد است.

بیماری ها و آفات درخت زیتون:
از جمله شایع ترین آفات و بیماری هایی را که بعد از کاشت درخت زیتون، می توان مشاهده کرد، موارد زیر هستند:

مگس میوه
چنان که از نامش پیداست، بیش از هر چیز، محصول و میوه درخت را مورد حمله قرار می دهد. برای مبارزه با آن، می توان به صورت فیزیکی و یا از طریق سمپاشی اقدام نمود.

بید زیتون
از جمله سخت ترین آفاتی که از بین می روند، می توان به بید اشاره کرد؛ این آفت در سال سه نسل دارد و برای از بین بردن آن، حتما باید از سموم مخصوص شیمیایی استفاده نمود.

شپشک سیاه
با کاشت درخت زیتون و گرم شدن هوا، این آفت نیز به وفور یافت می شود. این آفت به سموم خاصی احتیاج ندارد و تنها با هرس به موقع و کوددهی، به راحتی می توان آن را ریشه کن کرد.

پروانه جوانه خوار
چنان که از نام آن می توان پی برد، این حشره به هنگام جوانه زنی به درخت حمله کرده و جوانه را از بین می برد و ضرر بسیاری را در صورت از بین نرفتن، به باغدار وارد می کند.

بیماری لکه طاووسی
نوعی قارچ است و در بین باغ ها و درخت زیتون، بسیار رایج است. این قارچ به بخش های سبز رنگ درخت حمله می کند و با افزایش رطوبت و سرما، قوت می یابد.

بیماری آنتراکتوز
این بیماری به گونه ای که در اثر بروز آن، برگ درخت زرد شده و می سوزد. به علاوه، میوه درخت را نیز از بین می برد. در صورت مشاهده کمترین میزان از این بیماری، باید فورا به درمان آن پرداخت.

چند نوع هرس داریم و نحوه هرس بعد از کاشت درخت زیتون؟
هرس کردن نه تنها برای بهبود رشد درخت ضروری است، بلکه می تواند باردهی درخت را نیز تقویت کند. بدیهی است که ظاهر زیبایی نیز به درخت و باغ شما خواهد بخشید و مهم تر از همه، کهنسالی درخت را نیز به تعویق خواهد اندخت.

زمانی که کاشت زیتون؛ در محل اصلی انجام شد، هرس را نیز می توان از همان موقع، آغاز نمود. توجه داشته باشید که هرس شاخه های بیرونی در این درخت، چندان توصیه نمی شود، چرا که محصول بار آمده بر روی این شاخه ها، همواره کیفیت بهتری دارند.

انواع ارقام ایرانی و خارجی برای کاشت درخت زیتون:
همانطور که خودتان هم می توانید حدس بزنید، از آنجایی که کاشت نهال زیتون، قدمتی چندین هزار ساله دارد، از همین روی، بدیهی است که انواع و ارقام و نژادهای مختلف آن نیز بسیار است.

امروزه در ایران، هم ارقام داخلی و اصیل ایرانی کشت می شود، هم ارقام خارجی زیتون. گفتنی است که قدمت کاشت این محصول در ایران، حدود 800 سال است.

از معروف ترین ارقام درخت زیتون، می توان به این موارد اشاره کرد:

ارقام ایرانی
زیتون زرد
روغنی
ماری
شنگه
فیشمی
دزفولی

ارقام خارجی
کنسروالیا
والانولیا
سویلانا
آمیگدالولیلا
آربکین
لچینو
ابوسطل
جلت
کرونایکی
بلیدی
و…
خواص و ویتامین های زیتون چیست؟
کاشت درخت زیتون؛ و رشد آن و تبدیل شدنش به درخت، یک خاصیت دارد، مصرف آن به عنوان خوراکی، هزار و یک خاصیت! Olive از جمله بهترین منابع آنتی اکسیدان طبیعی است و مصرفش می تواند ابتلا به سرطان را تا حد بسیاری کاهش دهد.

به علاوه در طب سنتی، از آن به عنوان ملین، نرم کننده عضلات و آرام بخش درد استخوان نیز شناخته می شود. این به کنار، مصرف آن برای سلامت پوست و مو نیز بسیار مفید است.

خواص و فواید زیتون
کاشت درخت زیتون برای تولید روغن جهت کاهش درد ناشی از نقرس و رماتیسم و حتی در مواردی تسریع در روند درمان و دیگر موارد ارزشمند می باشد.

با ضماد کردن روغن بر روی زخم، می توان از عفونی شدن آن جلوگیری نمود و در هنگام سوختگی، می توان با استعمال آن از تاول جلوگیری کرد. در جدول زیر، می توانید مواد معدنی و مغذی موجود در زیتون را مشاهده بفرمایید:

نام ماده مغذی

میزان در هر 100 گرم

انرژی 150 کیلوکالری
کربوهیدرات 3.8 گرم
فیبر 3.5 گرم
چربی 15.5 گرم
چربی اشباع 2 گرم
پروتئین 1 گرم
ویتامین آ 20 میکروگرم
ویتامین ب1 0.021 میلی گرم
ویتامین ب2 0.007 میلی گرم
ویتامین ب3 0.2 میلی گرم
ویتامین ای 3.8 میلی گرم
ویتامین کا 1.4 میکروگرم
کلسیم 53 میلی گرم
آهن 0.5 میلی گرم
منیزیم 11 میلی گرم
فسفر 4 میلی گرم
پتاسیم 43 میلی گرم

جمع بندی و نتیجه گیری از کاشت درخت زیتون:
در این مقاله جامع، برای شما از صفر تا صد کاشت نهال زیتون، را با تمام جزئیات شرح دادیم. از خواص زیتون هم برایتان گفتیم و تمام نکاتی را که برای پرورش یک باغ پربار به آن نیاز دارید، برایتان ذکر کردیم. احداث باغ زیتون، می تواند سودآوری بسیاری داشته باشد و سرمایه گذاری پایداری به حساب بیاید.