تعاریف اصطلاحات جنگل ها و مراتع

تعاریف چهارگانه مندرج در مجموعه مزبور عینا نقل خواهند شد تا امکان عنایت به آن ها به طور یک جا ممکن شده و ترتیبی اتخاذ گردد تا پس از این و برای تدوین قوانین،آئین نامه ها و مقررات لازم از هدر رفتن اوقات و هزینه های گزاف برای تکرار این قبیل موارد ممانعت گردد.

آئین نامه اجرائی قانون ملی شدن جنگل های کشور مصوب 1342 :

این آئین نامه که در یک ماده و 17 بند به تعاریف اصطلاحات مرتبط با جنگل ها و مراتع کشور پرداخته است،و در آن بندهای 1،6،7،و8 از ذیل ماده مذکور به مراتع اختصاص دارد و سایر بندها مربوط به تعاریف جنگل ها می باشد عبارتند از: (19) :

ماده 1_ از لحاظ اجرائی مفاهیم زیر از اصطلاحات مذکور در قانون ملی شدن جنگل ها و این آئین نامه استنباط می شود:

1_جنگل یا مرتع یا بیشه طبیعی عبارت است از: جنگل یا مرتع یا بیشه ای که به وسیله اشخاص ایجاد نشده باشد.

2_بوته جنگلی_رستنی های خوروی خشبی است که ساقه آن هابه طور طبیعی کمی بالاتر از سطح خاک منشعب شده باشد و در جنگل ها یا اراضی جنگلی یا بیشه ها می روید.

3_بوته کویری_کلیه نباتات خوروی چندساله به جز درخت که در کویر و بیابان می روید،بوته کویری نامیده می شود.

4_کنده: آن قسمت از تنه درخت که پس از قطع در زمین باقی بماند کنده نامیده می شود.

5_اراضی جنگلی:

الف_زمین هایی می باشد که در آن ها آثار و شواهد وجود جنگل از قبیل نهال یا پاجوش یا کنده درختان جنگلی به طور گروهی یا پراکنده وجود داشته باشد مشروط بر آن که در تاریخ ملی شدن جنگل ها تحت کشت نباتات یک ساله یا آیش زراعت نبوده باشند.

ب_زمین هایی که در آن ها درختان خودروی جنگلی به طور پراکنده وجود داشته باشد مشروط بر آن که در تاریخ ملی شدن جنگل ها تحت کشت نباتات یک ساله یا آیش زراعت نبوده باشند.

ج_اراضی که د آن که درختچه یا بوته های خودروی جنگلی به طور انبوده یا پراکنده در آن ها وجود داشته باشد.مشروط بر آن که در تاریخ ملی شدنجنگل ها تحت کشت نباتات یکساله یا آیش زراعتهای مزبور نبوده باشد.

تبصره : چنانچه در اراضی بند (ب) درختان شمشاد وجود داشته باشد و حجم آن ها بیش از سی متر مکعب در هکتار باشد این قبیل اراضی مشمول اراضی جنگلی نبوده و جنگل شمشاد محسوب می گردد.

6_مرتع اعم است: از مشجر و غیر مشجر.

7_مرتع غیر مشجر،زمینی است: اعم از کوه و دامنه یا زمین مسطح که در فصل چرا دارای پوششی از نباتات علوفه ای خودرو بوده و با توجه به سابقه چرا عرفا مرتع شناخته شود.اراضی که آیش زراعت ولو آنکه دارای پوشش نباتات علوفه ای خودرو باشند مشمول تعریف مرتع نیستند.

8_مرتع مشجر: چنانچه مرتع غیر مشجری دارای درختان جنگلی خودرو باشد مرتع مشجر نامیده می شود مشروط بر آن که حجم درختان موجود در هر هکتار بیش از یک صدمتر مکعب باشد.

تبصره: اراضی ماسه ای ساحلی دریا تا حدود سیصدمتر بین جاده ساحلی و دریا ولو آن که واجد شرایط فوق باشند مشمول تعریف اراضی جنگلی و مرتع مشجر یا غیر مشجر )نخواهkn بود.

9_توده جنگلی: قطعات مجزایی از جنگل یا مرتع مشجر که وسعت سطح آن کمتر از دو هکتار و حجم درختان جنگلی موجود بیش از سیصد متر مکعب در هکتار باشد.

10_باغ: در مناطق جنگلی باغ به محلی اطلاق می شود که دارای شرایط زیر باشند:

1_حدود آن به نحوی از انحاء مشخص و معین شده باشد.

2_حجم درختان جنگلی خودروی آن از پنجاه متر مکعب در هکتار تجاوز نکند.

3_حداقل در هر هکتار آن یک صد عدد درخت بارده یا مجموعا دویست عدد درخت بارده و جوان دست کاشت میوه ای وجود داشته باشد.

4_لااقل نه دهم سطح آن از کنده و ریشه درختان جنگلی پاک شده باشد.

تبصره: در باغاتی که حداقل دو سوم درختان میوه ای آنها در تاریخ تصویب قانون ملی شدن جنگل ها بارده بوده اند حجم درختان جنگلی موجودی آن ها مشمول حدنصاب مقرر در بند 2 نخواهد بود.

11_طرح جنگلداری: طرح جنگلداری طرحی است که در آن مقدار و محل و موقع برداشت و نحوه بهره برداری و عملیات و عمرانی که در داخل جنگل یا جنگلهای مربوطه باید به عمل آید درج شده و به تصویب سازمان جنگلبانی ایران رسیده باشد.در این آئین نامه هر جا ذکری از طرح می شود منظور طرح جنگلداری است.

12_مصارف روستایی: مصارف روستایی عبارت از مصارف چوبی و سوختی است که مورد نیاز فردی یا دسته جمعی ساکنین دهکده های مجاور جنگل و جنگل نشینان باشد از قبیل مصارف ساختمانهای مسکونی،مساجد،درمانگاهها،مدارس،انبار،اصطبل،سدهای چوبی،پل،آبدنک،پادنک،تلمبار پایه برای محصور کردن در مزارع و باغات و محاوط و امثال آن ها.

13_دهکده مجاور جنگل: دهکده ای است که اراضی آن لااقل از یک طرف به جنگل متصل باشد.

14_گرده بینه یا گردبینه: قسمتی از تنه درخت است که تقریبا استوانه ای شکل بوده و از آن انواع چوب یا روکش تهیه می شود.

15_چوب تونلی: گردبینه یا شاخه هایی است که در معادن مصرف می شود و قطر میانه آن ها بین 6 تا 20 سانتی متر باشد.

16_استر (stere): مقدار هیزمی است که یک متر مکعب فضا را اشغال نماید و هر استر معادل 0/6 متر مکعب محسوب می شود.

17_درختان جنگلی شمال ایران از نظر اجرای این آئین نامه به شرح زیر دسته بندی می شود :

دسته اول _ زربین،ارس،سرخدار،گردو و آزاد

دسته دوم_ راش،بلوط،زبان گنجشک،ملچ،افرا،شیردار،آلوکک،توسکا،نمدار

دسته سوم_اوجا،سفیدپلت،کلهو،ممرز

دسته چهارم_سایر گونه ها.

ادامه دارد…