تاثیر کشاورزی بر توسعه یافتگی و امنیت ملی (8)

3_پتانسیل بخش کشاورزی و منایع طبیعی در تحقق توسعه فقرزدا و عدالت محور

به طور کلی رشد اقتصادی ناشی از بخش کشاورزی در کاهش فقر مهمی دارد.اغلب فقیران جهان در نواحی روستایی زندگی کرده و اساسا برای تامین معیشت خود به کشاورزی وابسته هستند.نفش رشد کشاورزی در فقرزدای توجه زیادی را به خود جلب نموده است(فائو،2003، ایرز و همکاران،2001).

تولیدات جنگلی نیز نقش مهمی را می توانند برای فقرای روستایی بازی کنند.معیشت 1/6 میلیارد نفر روستایی در جهان،تا حدودی وابسته به جنگل هاست.همچنین بخشی از معیشت 1 میلیارد نفر از 1/2 میلیارد نفری که دچار فقز مفرط هستند،وابسته به منابع جنگلی است(آژانس توسعه جهانی آمریکا،2006).

نتایج تحقیقات در ایران نشان می دهد رشد اقتصادی کشور در دوره 1350_1386 منجر به بهبود توزیع درآمد در نواحی روستایی نشده و حتی بر توزیع نا برابر دامن زده است،چرا که در دوره مذکور،رشد GDP سرانه کشور،توزیع در آمد در نواحی روستایی را بدتر نموده است.می توان اظهار داشت این اثر مثبت بر ضریب جینی روستایی،بدان علت است که رشد اقتصادی کشور،بیشتر براساس رشد بخش های سرمایه بر و با سوگیری شهری اقتصاد مانند صنعت اتفاق افتاده است و لذا درآمدهای کلانی عاید صاحبان سرمایه شده است.برعکس،در جوامع روستایی که مبتنی بر بخش کشاورزی و بخش کشاورزی و بخش کاربر اقتصاد است،رشد کندتری به دلیل ساختارهای سنتی موجود در روستاها و سیاست های رشد محور غیر فقیرگرا اتفاق افتاده است.بنابراین می توان گفت که اهداف رشد و توسعه کشور تاکنون عدالت محور و رشد حامی فقرا نبوده و باید روند کنونی اصلاح شود (بنی اسدی و ورمزیاری،در دست انتشار).

ولی نتایج همان تحقیق نشان می دهد که برخلاف رشد اقتصادی کل،ارزش افزوده بخش کشاورزی که شاخص رشد بخش کشاورزی است،در دوره 1350_1386 اثر عکس و معنی داری بر ضریب جینی روستایی داشته است.به بیان دیگر،رشد بخش کشاورزی منجر به بهبود توزیع درآمد در نواحی روستایی شده است.

باتوجه به اینکه اغلب ساکنان روستاها به اشتغال کشاورزی مشغول هستند،این طبیعی است که رشد بخش کشاورزی،بتواند منجر به بهبود توزیع درآمد در نواحی روستایی شود.

بنابراین برخلاف رشد اقتصادی کل کشور،رشد کشاورزی در دوره 1350_1386 همسو با بهبود توزیع درآمد در نواحی روستایی بوده است.

همچنین بر اساس نتایج به دست آمده،متغیر بهره وری نیروی کار کشاورزی اثر منفی و معنی داری بر ضریب جینی در نواحی روستایی دارد.

بنابراین رشد و بهبود بهره وری نیروی کار کشاورزی منجر به کاهش ضریب جینی یعنی بهبود توزیع درآمد در نواحی روستایی خواهد شد.علاوه بر این،طبق نتایج تحقیق مذکور،متغیرهای سرمایه گذاری در صنایع روستایی،نسبت زمین به نیروی کار و بودجه های عمرانی دولت در روستاها،از جمله سایر متغیرهای موثر بر بهبود توزیع درآمد در روستاهای کشور در دوره زمانی 1350_1386 بوده اند.