شرایط کاشت زیره سبز
زیره سبز یک گیاه محبوب دارویی و ادویه ای است که عمدتاً در غذاهای هندی، آسیایی و مکزیکی مصرف می شود. این گیاه یک ساله بومی شمال آفریقا و آسیای جنوب غربی است .
زیره بیشتر به عنوان ادویه و طعم دهنده استفاده می شود. همچنین کاربردهای فراوان دیگری در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی، عطرسازی و صابون سازی دارد. این گیاه شبیه یک نسخه مینیاتوری از شوید و رازیانه ، با شاخ و برگ های نرم و نخ مانند، است.
از آنجائیکه تقاضای بازار برای این ادویه زیاد است و همچنین به دلیل اینکه زیره سبز میتواند به صورت تناوبی با سایر محصولات زراعی کشت شود و به بهبود خاک و حفظ تعادل مواد غذایی موجود در آن کمک می کند، محصولی پرسود برای کشاورزان می باشد. همچنین زیره در مقایسه با سایر گیاهان به آبیاری نسبتا کمی نیاز دارد و این ویژگی کشت زیره سبز را به گزینهای عالی برای کشاورزان تبدیل کرده است.
چگونه و چه زمانی زیره را بکاریم
زیره سبز را می توان هم به صورت پاییزه در مناطق دشتی و هم به صورت بهاره در مناطق مرتفع که زمستانهای زودرس و سردتر دارند کشت کرد.
در کشت پاییزه در آبان ماه جهت آماده سازی زمین از کودهای پیش کشت مانند کود آلی بهساز خاک ، کود کامل 6-6-12 و یا کود کامل 3-5-7 استفاده کنید. و سپس زمین را شخم بزنید.
بذر زیره را در خاکی با زهکشی خوب و در آفتاب کامل بکارید. باید آن را در آب و هوای معتدل با دمای بالای 20 درجه سانتیگراد کشت کنید. برای کاشت هر هکتار زمین به میزان 14 تا 16 کیلوگرم بذر مرغوب نیاز می باشد. بهتر است به منظور جوانه زنی بهتر بذور و دور کردن مواد مانع جوانه زنی موجود در بذر، قبل از کاشت بذرها را به مدت 24 ساعت در آب روان خیس کنید . سپس با ماسه بادی مخلوط کرده تا خیسی آن گرفته شود. و بعد اقدام به کشت نمائید، این عمل موجب می گردد درصد جوانه زنی بذور به میزان زیادی افزایش یابد.
همچنین برای افزایش جوانه زنی از کودهای پودری بذرمال مانند کود آمینو اسید و کود فسفر بالا و یا هیومیک اسید استفاده کنید. بذرهای زیره سبز را با آنها آغشته کنید.
این گیاه به مناطق مرطوب حساس است و شرایط باد را تحمل نمی کند.
آبیاری زیره سبز
اولین آبیاری را بسیار آرام انجام دهید تا موجب شسته شدن و جابجایی بذرها در مزرعه نشوید. دومین آبیاری 8 تا 10 روز پس از آبیاری اول انجام می گیرد. پس از آن اکثر بذرها شروع به جوانه زنی نموده و سر از خاک بیرون می آورند. در صورت گرم بودن دما در منطقه می توانید یک هفته بعد ، یک آبیاری تکمیلی انجام دهید که موجب سبز شدن تمامی بذور و استقرار کامل بذرهای سبز شده می گردد.
پس از آن ، با توجه به بافت خاک مزرعه و دمای هوا ، می توانید مزرعه را هر 12 تا 20 روز یک بار آبیاری کنید. البته با توجه به عمق گسترش ریشهها در زیره که بسیار سطحی می باشند، نزولات جوی چنانچه از مقدار کافی برخوردار باشند می تواند جایگزین آبیاری باشند.
تناوب کاشت زیره
زیره به علت حساسیت به بیماریهای قارچی نباید به عنوان دو کشت متوالی در یک زمین کشت شود. همچنین بهتر است از کاشت زیره در زمینهایی که سال قبل گیاهانی از خانواده چتریان نظیر شوید، گشنیز، هویج، رازیانه و… کشت شده است اجتناب کرد.
برداشت زیره سبز
بسته به ارتفاع محل کاشت، زیره از اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد به طور کامل می رسد و آماده برداشت می شود. و در صورت مهیا بودن شرایط جوی یعنی عدم بارندگی می توانید اقدام به برداشت محصول کنید.
به علت اینکه پس از رسیدن کامل، دانه های زیره شروع به ریزش می کنند و همچنین بازار پسندی بیشتر، باید قبل از خشک شدن کامل ، دانه های زیره را برداشت کنید. برداشت زیره سبز به علت نمدار بودن میوه ها هنگام برداشت و سطحی بودن ریشه ها معمولا به صورت دستی انجام می گیرد.
پس از برداشت ، محصول را به مدت سه روز تا یک هفته در انبار و در سایه خشک کنید تا دانه از شاخه جدا شود. البته باید توجه داشت که ارتفاع گیاهان روی هم انبار شده نباید از 30 سانتی متر بیشتر باشد و حداقل روزی یک مرتبه زیرورو شود تا از کپک زدگی جلوگیری شود.
بعد از یک هفته دانه ها از کاه و کلش جدا شده و می توان محصول را بوجاری کرد. بهتر است برای خشک شدن کامل دانه ها چند روز پس از بوجاری ، آنها را مجدد کف انبار پهن کنید تا کاملا خشک شوند.
میزان تولید محصول زیره تا یک تن در هکتار پیش بینی می گردد.
More Stories
افزاش بازدهی محصولات با کشاورزی مدرن
کشت و پرورش بهلیمو
معرفی عناصر ضروری در رشد گیاهان و نحوه تامین آن ها