تمثیلات طبیعت و تربیت

انسان به سبب انس و الفتی که با طبیعت و عناصر محسوس آن دارد،می تواند از الگوها و نمودهای آن در معنابخشی به زندگی خویش بهره گیری کند.همان گونه که اغلب اختراعات بشری با الهام از طبیعت بوده است،به همان میزان نمادهای طبیعی در قلمرو مشاهدات روزمره او می تواند الهام بخش او در فهم سریع تر و عمیق تر مفاهیم تربیتی باشد.

قرآن کریم نیز از مثال و تمثیل برای بیان حکمت ها و حقایق بهره می گیرد.درکتاب (امثال القرآن)آمده است:مثل غالبا از چیزها،جمادات،گیاهان،جانوران و نظایر آن گفت و گو می کند و در آن علی الظاهر حقیقتی وجود ندارد اما در اندرون آن معانی عالیه و تعالیم پر معنی نهفته است که شنونده است که از آن حکمتی می آموزد و یا فایدتی می اندوزد.

به همین مناسبت در این جا نمونه هایی از کتاب تمثیلات که رابطه تربیت و طبیعت را به خوبی بیان کرده است،نقل می گردد.

قطب شمال و قطب جنوب

خورشید همیشه نورافشانی می کند و هیچ گونه تبعیضی در بذل اشعه ندارد؛ولی قسمت هایی از زمین مانند قطب شمال و جنوب به خاطر این که نمی تواند خود را در معرض نور خورشید قرار دهد،همیشه یخ زده و منجمد است و با این که خاک و آب قطبین مانند زمین های دیگر مستعد رشد است،همیشه در یخبندان به سر می برد.رحمت الهی دائمی است (یا دایم الفضل علی البریه).اگر انسان موانع را برطرف کند می تواند از آن رحمت های واسعه الهی بهره کامل را ببرد.و به هر مقدار که در مقابل این تابش موانعی باشد دل انسان منجمدتر می شود و این همان قساوت قلب است.وقتی دنیا مانع تابش نور الهی و رحمت های واسعه ربوبی گردد،دل انسان یخ می بندد و برای ذوب این انجمادها باید ابتدا موانع را برطرف کرد.

ادامه دارد…