انتخاب گاو برای تشکیل گله (2)

تاریخچه گاوهای مناسب برای تشکیل گله

گاوهای شیری

این دسته از گاوها معمولا استخوان بندی ظریف،پوست شفاف و روشن،بدنی کشیده و خوش ترکیب دارند.در این دامها،پستانها به اندازه کافی رشد می کنند و اتصالات پستانیقوی و محکمند.در شرایط مناسب نیز تولید شیرشان افزایش می یابد،در این دسته از گاوها،نژادهایی نظیر ایرشایر،جرزی،گرنزی،براو سوئیس و گروه گاوهای فریزین،معروف به هلشتین وجود دارند.

گاو نژاد ایرشایر

این گاو یکی از انواع گاوهای شیری و بومی اسکاتلند است که در مقابل آب و هوای سرد و مرطوب و همچنین کم غذایی بسیار مقاوم است.جثه کوچکی دارند و معمولا برای پروار مناسب نیستند.مقدار شیر تولیدی آنها نسبت به جثه ای که دارند،خوب است و در هر دوره شیردهی تا چهارهزار کیلوگرم شیر با چهار درصد چربی تولید می کنند که به علت ریزبودن گویچه های چربی،برای تولید پنیر بسیار مناسب است.وزن ماده گاوها به 450 تا 500 و نرها به 600 تا 700 کیلوگرم می رسد.رنگ گاوهای این نژاد،قرمز مایل به قهوه ای با خالهای سفید است.

گاوهای نژاد جرزی

این گاو کوچکترین نژاد شیری دنیاست و از نظر تولید گوشت،اهمیت چندانی ندارد؛چنان که ماده گاوهای این نژاد حدود 390 کیلوگرم و گاوهای نر آنها حدود 680 کیلوگرم وزن دارند.رنگ شیر در این نژاد زرد و میزان تولید آن در سال حدود چهار هزار کیلوگرم با پنج درصد چربی است.گاو جرزی براحتی به شرایط آب و هوایی مختلف عادت می کند و زودتر از سایر نژادهای شیری بالغ می شود.رنگ گاو جرزی قهوه ای کمرنگ است و در ایران نیز وجود دارد.

گاو نژاد گرنزی

این گاو نیز خصوصیات گاوهای جرزی را دارد؛با این تفاوت که میزان تولید شیر سالانه گرنزی حدود سه هزار و 600 کیلوگرم با 4/6 درصد چربی است و با وجود چربی کمتر،رنگ شیر آن زردتر است.علت آن وجود مقدار بیشتر کاروتن در شیر است.گاوهای گرنزی به علت کوچکی جثه از نظر تولید گوشت اهمیت چندانی ندارند.وزن ماده گاو بالغ حدود 500 و گاوهای نر حدود 750 کیلوگرم است.

گاو نژاد براو سوئیس

با توجه به یافته های باستان شناسی،گاو براو سوئیس را می توان قدیمیترین نژاد گاو شیری دانست،ولی امروزه این نژاد را نژادی دو منظوره می دانند،زیرا گاوهای این نژاد در سال بطور متوسط چهارهزار کیلوگرم شیر با 3/8 درصد چربی تولید می کنند و اضافه وزن روزانه آنها در جنس نر با تغذیه خوب معادل یک کیلوگرم است.این گاوها بسیار آرام هستند و از مراتع کوهستانی تغذیه می کند.محل پرورش آنها قاره اروپا و آمریکاست.رنگ آنها زرد آهویی یا شتری است و خط سفیدی روی ستون مهره ها از جلوگاه تا انتهای کمر کشیده است.

گاوهای نژاد فریزین

گاوهای این نژاد در سراسر دنیا پراکنده اند و به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:

نژاد فریزین هلندی

که در هلند یعنی سرزمین اصلی این نژاد پدید آمده است.این گاو رنگ سیاه دارد و تولید شیر و گوشت آن بسیار مناسب است.

فریزین هلشتین

این نژاد در آمریکای شمالی پدید آمده و از نظر تولید شیر بسیار مورد توجه است.گاوهای هلشتین از بزرگترین نژادهای شیری هستند و سن بلوغ آنها از سایر نژادهای شیری بیشتر است.این گاوها قدبلند،بدن حجیم و پستانهایی دارند که اتصال آنها به بدن بسیار خوب است.همچنین سرعت رشد آنها زیاد است و از این نظر برای تولید گوشت بسیار مناسب هستند.در بین نژادهای شیری نیز بهترین لاشه را دارند.

فریزین انگلیسی

این نژاد در انگلستان و با استفاده از گاوهای سیاه و سفید هلندی و چندنژاد دیگر پدید آمده و از نظر تولید شیر و گوشت مورد توجه دامداران است.متوسط تولید شیر آن در هر دوره شیرواری،تقریبا 4950 کیلوگرم با 3/5 درصد چربی است.وزن ماده گاو آن حدود 650 و گاو نر آن 950 کیلوگرم است.